CFO’S ZITTEN AAN HET STUUR VAN DEZE TRANSITIE
Wel meer mensen zijn bewogen door de klimaatcrisis, geboeid door duurzaamheid en het raakvlak met ons bedrijfsleven. Maar de unieke achtergrond van experte Elena geeft haar toch bijzonder veel recht van spreken. Zij is geboren en getogen in het noordpoolgebied, verhuisde vijftien jaar geleden naar België en werkte elf jaar bij Mastercard. Vandaag steekt ze al haar passie en overtuiging in haar bedrijf Earth Plus, waarmee ze haar strijd voor duurzaamheid concretiseert.
De gevolgen van de klimaatopwarming zijn voor Elena Doms confronterend waarneembaar. Ze ziet vandaag letterlijk de ijskappen wegsmelten waartussen ze opgroeide. Vijftien jaar geleden kwam ze naar België om bij een ngo rond social sustainability te werken, twee jaar later startte ze bij Mastercard. Daar ontpopte ze zich van accountmanager van meer dan honderd financiële instellingen tot trekker van projecten rond strategie en digitale transformatie. Binnen dat laatste domein ging ze steeds meer focussen op het raakvlak met duurzaamheid, en hoe Mastercard haar partners kon helpen verduurzamen en zo haar impact maximaliseren. Na het PFAS-schandaal ontmoette ze Frederik Vanderstraete van C-biotech, dat verontreinigde gronden reinigt met planten. Hij werd haar partner en inspiratie voor het bedrijf dat ze vandaag leidt, Earth Plus.
Toevallig net vanochtend konden we in de krant lezen dat DEME gronden zal reinigen met hennep, onder leiding van C-biotech. Is deze aanpak bedrijfseconomisch te verantwoorden voor hun klanten?
“Absoluut. Veel bedrijven investeren in installaties om koolstof op te slaan, terwijl wij ervan overtuigd zijn dat we beter zouden investeren in de natuur als zuiveringsinstallatie. Naast het saneren van gronden zelf, verkrijgt het bedrijf ook carbon credits en kan het hier transparant over rapporteren. Earth Plus is het technologische puzzelstuk in het verhaal van C-biotech. Wij voorzien het platform dat toelaat om de transparantie van deze werken te faciliteren, in samenwerking met onze partners Delaware en Microsoft. Het stelt ons in staat om heel concreet in kaart te brengen wat de natuur doet. Gedurende de voorbije jaren filterde de natuur 54% van onze emissies, maar dit is niet altijd zichtbaar. Door de impact hier te becijferen, willen we investeringen in de natuur als een volwaardig en sexy initiatief voor bedrijven naar voren schuiven.”
Biedt België dan veel afzetmarkt voor jullie business?
“Ook hier wordt R&D sterk gestimuleerd om decarbonisatie van onze economie te bekomen. Maar vergeet niet dat we ook moeten opruimen wat reeds vervuild is. PFAS zit intussen overal in, ook in onze voeding. Vlaanderen telt honderden hectare landbouwgrond waar het voor de boeren met de strenge Europese normen nog moeilijk zal zijn om daar nog gewassen te kweken. We willen hen helpen hun gronden te saneren en zo hun inkomen veilig te stellen. Het gaat hier niet over schuldigen aanduiden, maar om letterlijk en figuurlijk schoon schip te maken. De Belgische bodems behoren tot de meest vervuilde van Europa. Dat geeft ons ruimte om op te starten. Eens we hier voldoende opgeschaald zijn, willen we verder groeien via lokale partners wereldwijd.”
U bent niet de zoveelste klassieke consultant die recent op de duurzaamheidstrein sprong. De strijd voor het klimaat zit in uw genen. Hoe ziet u de hele evolutie van de voorbije jaren richting ESG en hoe bedrijven hier concreet moeten mee omgaan?
“In ieder geval als een positieve. Al ben ik me erg bewust van de complexiteit waar degenen die erover moeten rapporteren vandaag mee te maken krijgen. Het is zeer complexe en bewegende materie. De regulatoren werken ook nog steeds aan het kader, het is een ongoing proces. De EU effent het pad, en dat is niet bepaald een rechte weg. Dat maakt het geen evidente oefening voor iedereen die betrokken is, maar tevens blijft het onontbeerlijk. Wat je niet meet, kan je niet aanpakken en dus niet gaan verminderen.”
BIO
ELENA DOMS kun je best omschrijven als duurzaamheidsgoeroe met een stevige finance achtergrond. Ze is geboren en getogen in het Arctische gebied en is gepassioneerd over duurzaamheid. Met een stevige kennis van finance, energie en klimaat, richt ze zich op het bevorderen van een duurzame overgang in het bedrijfsleven en het creëren van awareness rond klimaatactie. Ze heeft een NGO geleid, gewerkt aan digitale transformatie en duurzaamheid bij Mastercard, en gafgeavanceerd ESG-advies in de financiële sector.
Hoe ziet u de rol van het finance hierin?
“Het is de CFO en zijn of haar team die de ervaring reeds heeft om informatie op een transparante manier naar de buitenwereld te brengen. Ze hebben de expertise om deze processen goed en robuust op te zetten, ook voor ESG-gerelateerde data. Je hebt hier technologie nodig, en het moet opschaalbaar zijn. Dat maakt de CFO voor mij de uitgelezen persoon om het ESG-beleid binnen een onderneming te trekken. Bovendien heeft hij of zij ook de credibiliteit bij investeerders, klanten en andere stakeholders. Je hebt finance ook nodig om te beslissen over investeringscriteria in strategische projecten. Voor mij zitten CFO’s aan het stuur van deze transitie en dat is eigenlijk enorm boeiend, want dit maakt hen pionier van de toekomst. Niet enkel van het bedrijf, maar ook van de maatschappij.”
Denk je niet dat dit soms botst met de focus van finance op winstgevendheid en rationaliteit?
“Op het eerste zicht lijkt een duurzaamheidsbeleid misschien geen directe interessante monetaire effecten te hebben op je core business. Maar duurzaamheid is good business: een onderzoek door Accenture toonde recent aan dat bedrijven die goed presteren op het vlak van ESG, hebben 2,6 keer hogere waardering van het bedrijf dan degene die middelmatig scoorden. Dat betekent dat hoge ESG-scores leiden tot betere financiële KPI’s, meer toegang tot financiering, een groter vertrouwen bij investeerders en betere return voor de aandeelhouders. Bovendien gaat het uiteindelijk niet enkel over het hoofd, maar ook over het hart. In België weet iedereen intussen hoeveel schade PFAS heeft aangericht en wat de gevolgen zijn. Ook CFO’s, al neigen we in het zakenleven vooral snel naar enkel het hoofd. ESG-rapportering is vaak die eerste nudge om ook het hart te laten spreken. Vergeet ook niet
het belang binnen het risicomanagement. De gevolgen van de klimaatverandering, zoals bijvoorbeeld van extreme weersomstandigheden, hebben impact op productieondernemingen en hun supply chain. Het is goedkoper om nu te handelen. Uitstellen van bepaalde beslissingen gaat alleen maar meer geld kosten op de middellange tot lange termijn.”
TIPS VAN ELENA DOMS VOOR EEN CFO DIE EEN DUURZAAMHEIDSBELEID UITBOUWT:
1. Hoe complex en zwaar de regulering en workload er ook kunnen uitzien, begin haalbaar en klein. Doe het elke dag 1% beter op het vlak van ESG. Als je dit op jaarbasis bekijkt, doe je het op het einde 37 keer beter.
2. Analyseer je hele supply chain en kijk dus ook over de grenzen van je eigen bedrijf. Zo heb je meer impact en bewustzijn bij al je stakeholders.
3. Focus op data, maar enkel op degene die belangrijk zijn. De regulering is complex, dus kijk welke data nodig zijn voor de sleutelactiviteiten van je onderneming. Beter minder data van betere kwaliteit dan omgekeerd. Het is ook beter om op z’n minst maandelijks te gaan meten, dan jaarlijks complexe berekeningen te maken en dan pas te laat zien hoever je staat.
4. Zorg voor een duidelijke verdeling van de verantwoordelijkheden. Een duurzaamheidsbeleid kan niet op de schouders van één iemand terechtkomen, ook niet op die van de sustainability manager of de CFO. Elke functie zal een duurzaamheidsfactor (bij) krijgen.
5. Zie het als een investering in de toekomst, niet als een last. Strategische beslissingen vandaag nemen, betekent de toekomst van het bedrijf garanderen.
Hoe kan een bedrijf als Mastercard, dat eigenlijk een soort virtueel dienstenbedrijf is, toch een impact hebben op het milieu? En dit zonder het risico te lopen om van greenwashing beschuldigd te worden.
“Vergis je niet: directe emissie is vaak nog relatief makkelijk waarneembaar en meetbaar, maar voor heel wat bedrijven wordt 70% van hun ecologische voetafdruk veroorzaakt door hun leveranciers. Dat is waarom heel wat bedrijven die aan het decarboniseren zijn, hun supply chain analyseren. Als we tegen 2023 onze uitstoot globaal met 45% willen doen dalen en CO2-neutraal willen zijn in 2050, vraagt dit een andere aanpak dan louter een individuele per bedrijf. Als je de maatschappij wil veranderen, vraagt dit een doorgedreven samenwerking en dus partnering tussen bedrijven. Het is begrijpelijk dat elk bedrijf individueel winst wil maken. Maar dat gaat niet lukken als we straks op een dode planeet leven. Een bedrijf als Mastercard bevindt zich eigenlijk in het hart van de handel, lokaal en
internationaal. Zij zijn heel proactief gaan kijken hoe ze kunnen partneren met hun klanten, niet enkel binnen hun supply chain trouwens. Duurzaamheid gaat over radicale partnerschappen.”
Duurzaamheid is good business: bedrijven die goed presteren op het vlak van ESG, hebben 2,6 keer hogere waardering van het bedrijf dan degene die middelmatig scoorden”.
Dit artikel verscheen eerst in CFO magazine #262, een uitgave van Financial Media. Meer weten: www.fm.be