DUURZAAM ONDERNEMEN: REGELGEVEND KADER
Duurzaamheid. Er kan tegenwoordig geen krant of magazine gepubliceerd worden zonder dat ergens het thema duurzaamheid aan bod komt. Het lijkt wel alsof duurzaamheid een uitvinding is van onze generatie, maar niets is minder waar. Het was al in de 18e eeuw dat Hans Carl von Carlowitz de term “duurzaamheid” in de mond nam, toen hij de continuïteit van houten bouwmaterialen hekelde. Zo vernieuwend is die duurzame denkwijze dus niet, maar de evolutie van denken naar compliance in de proportie die het nu aanneemt, is dat wel. Daarom zoomen we in op de belangrijkste aspecten rond duurzaamheid waar de finance verantwoordelijken van bedrijven, zowel grote als kleine, kennis van moeten hebben en mee aan de slag moeten. In dit artikel wordt het regelgevend kader geschetst waarbinnen de transitie naar duurzaam ondernemen zal moeten plaatsvinden.
CSRD
Als we het hebben over regelgevend kader, hebben we het eerst en vooral over de CSRD. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een significante uitbreiding van de bestaande niet-financiële rapportageverplichtingen in Europa. De CSRD vereist dat bedrijven gedetailleerd rapporteren over de manier waarop hun activiteiten impact hebben op milieu- en sociale aspecten, evenals hoe ze omgaan met gerelateerde risico's en kansen. Deze richtlijn, die in 2021 door de Europese Commissie werd voorgesteld, vervolgens goedgekeurd in 2022 en geïmplementeerd in 2023, heeft als doel transparantie te vergroten en investeerders en belanghebbenden betrouwbare informatie te bieden over duurzaamheidskwesties.
IMPACT OP BEDRIJVEN
Onder de CSRD moeten bedrijven een reeks van duurzaamheidsfactoren rapporteren, met betrekking tot milieu-, sociale en bestuursaspecten (ESG: Environment, Social, Governance). Dit heeft grote gevolgen voor de rapportagepraktijken van bedrijven. Op heel korte tijd moeten een 60.000-tal Europese bedrijven een rapport neerleggen dat volledige transparantie geeft over hun betreffende duurzaamheidsplannen en -prestaties. Beursgenoteerde grote bedrijven alsook banken en verzekeraars moeten het eerste rapport indienen in 2025 over het jaar 2024. Een jaar later volgen de andere grote bedrijven. Deze rapporten moeten geïntegreerd worden in het managementverslag, waardoor duurzaamheid een integraal onderdeel wordt van de bedrijfsstrategie en -rapportage.
DE ROL VAN DE EUROPEAN SUSTAINABILITY REPORTING STANDARDS (ESRS)
Een belangrijk element van de CSRD is de ontwikkeling van de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) door de Europese Financiële Rapporteringsadviesgroep (EFRAG). Deze normen zullen de basis vormen voor de duurzaamheidsrapportage onder de CSRD. De ESRS zijn bedoeld om bedrijven een duidelijk raamwerk te bieden voor het rapporteren over duurzaamheidskwesties, met inbegrip van gedetailleerde richtlijnen over wat gerapporteerd moet worden en hoe. Deze normen zullen naar verwachting zorgen voor meer consistentie en vergelijkbaarheid in duurzaamheidsrapportages in de hele EU. De afbeelding geeft weer hoe de ESRS zijn opgebouwd. (zie tekening)
IMPLEMENTATIE VAN ESRS IN BEDRIJFSRAPPORTAGE
De implementatie van de ESRS in bedrijfsrapportage vereist een zorgvuldige planning en voorbereiding. Bedrijven zullen hun huidige rapportageprocessen moeten beoordelen en aanpassen om aan de nieuwe normen te voldoen. Dit omvat het ontwikkelen van systemen voor gegevensverzameling en -beheer, het trainen van personeel in duurzaamheidsrapportage
en het waarborgen van de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van de gerapporteerde gegevens. Bedrijven moeten ook aandacht besteden aan de manier waarop hun duurzaamheidsrapportage wordt geïntegreerd met andere rapportage-elementen, zoals financiële rapportage, om een holistisch beeld van de bedrijfsprestaties te bieden.
EU TAXONOMIE
De EU Taxonomie is een robuust classificatiesysteem dat vaststelt welke economische activiteiten als duurzaam kunnen worden beschouwd binnen de Europese Unie. De EU Taxonomie en de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) zijn nauw met elkaar verbonden. De CSRD verplicht bedrijven om uitgebreid te rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties en impact. De EU Taxonomie biedt hierbij een referentiekader, waardoor bedrijven hun activiteiten kunnen classificeren en rapporteren in overeenstemming met duidelijk gedefinieerde duurzame criteria. Dit betekent dat bedrijven, in hun CSRD-rapportages, expliciet moeten aangeven hoe en in welke mate hun activiteiten overeenstemmen met de criteria van de EU Taxonomie. Voor bedrijven betekent dit concreet dat zij hun bedrijfsactiviteiten moeten beoordelen aan de hand van de EU Taxonomie-criteria. Ze moeten gegevens verzamelen en analyseren om te bepalen welke onderdelen van hun bedrijfsvoering voldoen aan de duurzaamheidseisen van de Taxonomie. Deze informatie moet vervolgens worden geïntegreerd in hun CSRD-rapportages.
CSDDD
De Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) is een belangrijke EU-regelgeving die bedrijven verplicht om due diligence uit te voeren met betrekking tot mensenrechten en milieuaspecten in hun waardeketens. Het doel is om bedrijven verantwoordelijk te houden voor de impact van hun activiteiten en die van hun toeleveranciers en onderaannemers, met een focus op het voorkomen en mitigeren van mogelijke schade.
VERHOUDING TOT DE CSRD
Terwijl de CSRD zich concentreert op de rapportage van duurzaamheidsinformatie, richt de CSDDD zich op de operationele en ethische aspecten van bedrijfsvoering. De CSDDD vereist dat bedrijven due diligence processen implementeren om negatieve effecten op mensenrechten
en milieu te identificeren, voorkomen, mitigeren en hierover verantwoording af te leggen. Dit vult de transparantie-eisen van de CSRD aan door bedrijven te verplichten actief te handelen tegen duurzaamheidsrisico's. De criteria om te bepalen welke bedrijven hieronder vallen zullen hoger liggen dan die voor de CSRD. Momenteel ligt de lat op een minimum netto-omzet van €150 miljoen én meer dan 500 werknemers, tenzij een significant deel van de bedrijfsactiviteiten in de categorie “High-impact” vallen, dan zouden dezelfde criteria als die
voor de CSRD gelden. Belangrijke kanttekening is dat op het moment van het schrijven van dit artikel, de CSDDD nog niet formeel is goedgekeurd. Een nauwe opvolging is aangewezen om
steeds op de meest accurate info verder te bouwen.
CONCLUSIE
De CSRD, versterkt door de ESRS, markeert een aanzienlijke verschuiving in de manier waarop Europese bedrijven over duurzaamheid rapporteren. Door deze richtlijnen te omarmen en effectief te implementeren, kunnen bedrijven niet alleen voldoen aan de regelgevende vereisten, maar ook hun commitment aan duurzaamheid en sociale verantwoordelijkheid tonen, wat op haar beurt een positieve impact heeft op het bedrijf.
FACTS&FIGURES
Een druppelende kraan kan per jaar tot 15.000 liter water verspillen. Eenvoudige reparaties kunnen een grote impact hebben op waterbesparing.
Ongeveer 75% van het wereldvoedsel wordt geproduceerd uit slechts 12 planten en 5 diersoorten, wat een risico vormt voor de voedselzekerheid bij verlies van biodiversiteit. Duurzame landbouwpraktijken zijn cruciaal voor het behoud van biodiversiteit.
Als de huidige trend van klimaatverandering doorzet, zou de zeespiegel tegen 2100 met 1 tot 2 meter kunnen stijgen. Dit zou kuststeden wereldwijd kunnen bedreigen en tot massale migratie kunnen leiden.
Het aantal weergerelateerde rampen, zoals orkanen, bosbranden, hittegolven, en overstromingen, is sinds de jaren 1980 verdubbeld.
Volgens de Wereldbank zouden tegen 2050 meer dan 143 miljoen mensen in drie regio's (Sub-Sahara Afrika, Zuid- Azië, en Latijns-Amerika) klimaatmigranten kunnen worden.
Dit artikel verscheen voor het eerst in CFO magazine #262, een uitgave van Financial Media. Meer weten: www.fm.be